Deze getuigenissen behoren tot een reeks interviews met Congolezen over de leef- en werkomstandigheden van Congolese zeemannen op de Congoboten en in de havensteden Matadi en Antwerpen. De getuigenissen werden opgenomen in Matadi (2009, 2010) en in Antwerpen (2011). Het onderzoek werd gerealiseerd door Johan Lagae (Vakgroep Architectuur en Stedenbouw van de Universiteit Gent), wijlen Jacob Sabakinu Kivilu (°10.10.1945-08.01.2021), Hoogleraar aan de Université de Kinshasa en Els De Palmenaer (conservator Afrika van het MAS).
De gemonteerde audiovisuele opnames maakten uit van de multimedia-installatie die werd getoond in de semipermanente tentoonstelling ‘Antwerpen Wereldhaven’ (vanaf 2011 tot 2021). Met deze opstelling ging het MAS, vanuit historisch/actueel perspectief, dieper in op de nauwe banden van de Belgische havenstad Antwerpen met zijn Congolese tegenhanger Matadi. Tijdens de Belgische koloniale periode groeide de Antwerpse haven uit tot de Antwerpse passagiers- en lijnvaart-haven. In de audiovisuele opstelling werd gefocust op de koloniale handelsgoederen (rubber en ivoor) maar ook op de economische betekenis en groei van de strategisch gelegen havenstad Matadi aan de Congostroom. De interviews met de Congolese zeemannen belichten hoe zij hun werk op de Congoboten beleefden, hoe zij Antwerpen als havenstad ervoeren en voor hen betekende.
In dit interview, opgenomen in Matadi (2009), getuigen BAMBI ZAKARI KONDE en JULES MAKAY.
Zakari Bambi Konde studeerde vanaf 1961 aan de Antwerpse Zeevaartschool. In 1971 behaalde hij zijn diploma van kapitein op de lange omvaart. In 2009 was hij Secrétaire permanent van de ‘Poule des marins Congolais’ te Matadi.
Jules Makay werkte eerst voor PEMARCO (Pêche Maritime du Congo). Vanaf 1969 volgde hij een opleiding als chef mécanicien aan de Antwerpse Zeevaartschool. In 2009 was hij Sécrétaire adjoint van de ‘Poule des marins Congolais’ te Matadi. Ze gaan in gesprek met Johan Lagae. Voertaal Frans.
Deel 1: introductie. Duur: 00.00-28:19.
Deel 2: vervolg van het interview. Duur: 40:18 Citaten met tijdscodes:
1. De Congolese zeeman, die sprong eruit (19:15-20:20)
2. “… en dus werden ze [de Congolese zeemannen] ‘TROSO” of les trop chauds genoemd door de inwoners van Matadi en Boma (26:56-28:00)
