Deze getuigenis behoort tot een reeks interviews met Congolezen over de leef- en werkomstandigheden van Congolese zeemannen op de Congoboten en in de havensteden Matadi en Antwerpen. De getuigenissen werden opgenomen in Matadi (2009, 2010) en in Antwerpen (2011). Het onderzoek werd gerealiseerd door Johan Lagae (Vakgroep Architectuur en Stedenbouw van de Universiteit Gent), wijlen Jacob Sabakinu Kivilu (°10.10.1945-08.01.2021), Hoogleraar aan de Université de Kinshasa en Els De Palmenaer (conservator Afrika van het MAS).
De gemonteerde audiovisuele opnames maakten uit van de multimedia-installatie die werd getoond in de semipermanente tentoonstelling ‘Antwerpen Wereldhaven’ (vanaf 2011 tot 2021). Met deze opstelling ging het MAS, vanuit historisch/actueel perspectief, dieper in op de nauwe banden van de Belgische havenstad Antwerpen met zijn Congolese tegenhanger Matadi. Tijdens de Belgische koloniale periode groeide de Antwerpse haven uit tot de Antwerpse passagiers- en lijnvaart-haven. In de audiovisuele opstelling werd gefocust op de koloniale handelsgoederen (rubber en ivoor) maar ook op de economische betekenis en groei van de strategisch gelegen havenstad Matadi aan de Congostroom. De interviews met de Congolese zeemannen belichten hoe zij hun werk op de Congoboten beleefden, hoe zij Antwerpen als havenstad ervoeren en voor hen betekende.
In dit interview, opgenomen in Matadi (13 april 2009), getuigt Georges TSHIVANGA KUMBU. Georges is geboren in 1931, in Kyobo Kwimba (territoire Tshela, Mayombe). Hij arriveerde in 1954 in Matadi, en werkte er eerst als knecht (‘boy’) bij de “mundele” of witte families. Hij werkte voor de Compagnie Maritime Belge en de Compagnie Maritime Congolaise en de Compagnie Maritime Zaïroise. In 1960 gaat hij als steward aan de slag op de M.S. Charlesville, een functie die hij tot 1991 zal uitoefenen. Voertaal Frans en Kikongo. Ditona vertaalde het KiKongo naar het Frans
Deel 1: Testopname. Duur: 0:01-2:04. Deel 2: Duur: 00:15-38:49. Citaten met tijdscodes:
1. Mijn naam is Tshivanga Kumba Georges, voormalig zeeman (00:37-1:38)
2. Steward, dat was oké (8:40-09:40)
3. Antwerpen, dat is ons dorp (11:22-12:30)
4. De bilokos, zo was het (19:00-20:58)
5. Ja, de stad bruiste (22:30-24:01)
6. Elke keer zij hij “wat is het hier warm” (33:59-35:00)
