Het rood fluwelen liturgisch gewaad is afkomstig uit de verdwenen benedictinessenabdij van Nonnen-Mielen (Nonnemielen) in Sint-Truiden. De Zusters Benedictinessen stonden de koorkap af aan de Zusters Bernardinessen van Coolen in Kerniel, en zij op hun beurt aan de Abdij Sint-Bernard van Bornem die het in 1906 verkochten aan een Mr. Van Snick in Sint-Niklaas. In 1906 werd het door het toenmalige Museum Vleeshuis (nu MAS) gekocht.
De koorkap is een voorbeeld van het zogenaamde “opus anglicanum” of Engels borduurwerk dat op het einde van de Middelmeeuwen, vooral de 13de en 14de eeuw, vermaard was. De dieprode fluwelen koorkap is versierd met geborduurde ornamenten die in een regelmatig patroon zijn aangebracht. De centrale afbeelding beeldt de dood en de tenhemelopneming van Maria uit. Zowel de techniek als de iconografie verwijzen dus naar de Engelse oorsprong.
In de Nederlanden werden na 1534 (Act of Supremacy) Engelse gewaden gekocht, maar van dit laatmiddeleeuws Engels borduurwerk bleef weinig bewaard: deze koorkap is een zeldzame getuige. Omwille van dit uitzonderlijk belang is de koorkap opgenomen in de lijst van het roerend cultureel erfgoed van de Vlaamse Gemeenschap, de 'Topstukkenlijst" (15 maart 2021).
Bovenaan op de rug van de koorkap zit het koorkapschild. Daarop wordt de dood van Maria uitgebeeld: we zien Maria op haar sterfbed, omgeven door de 12 apostelen. Een draagt een brandende kaars wat wijst op de goddelijke aanwezigheid en het geloof in de verrijzenis. Een andere draagt wat lijkt op een kwispel of een wijwaterkwast, een symbool voor het zuiverende (doop)water. Nog een andere draagt een wierookvat, symbool voor het bidden tot God. Nog een ander draagt een open boek wat mogelijk verwijst naar het evangelie.
Dit koorkapschild dateert mogelijk van een latere datum dan de koorkap zelf: de stijl is anders maar de afmetingen passen ook niet. Het opvallend grote schild verbergt deels het onderliggende tafereel dat centraal op de koorkap staat. Daar zien we een gekroonde staande Maria, in een stralenkrans, omgeven door twee engelen en gedragen door een derde. Het suggereert mogelijk de ten hemelopneming die volgt op het overlijden van Maria.
De rijk geborduurde aurifries, een langwerpige band aan de voorzijde van de koorkap verbeeldt acht heiligen waaronder de heilige Catharina (met zwaard en boek), de heilige Petrus (met een sleutel in de hand), de heilige Jacob de Mindere (met een soort club in de hand), de heilige Thomas (met een speer in de hand).
De koorkap is opgenomen als topstuk in de lijst van het roerend cultureel erfgoed ('topstukkenlijst') van de Vlaamse Gemeenschap.
breedte: 325 cm (geheel) lengte: 145 cm (geheel) lengte: 147 cm (verpakking (kist)) breedte: 104 cm (verpakking (kist)) hoogte: 53 cm (verpakking (kist))
